Scheiden, wat betekent dat voor familie, vrienden of leerkrachten?
Bij een echtscheiding kunt u zich als netwerk soms onmachtig, verdrietig of verward voelen. Met netwerk bedoelen we o.a. familie, vrienden, leerkracht, buren. Eigenlijk alle mensen rondom de betrokkenen die graag willen dat het goed met ze gaat. Hoe kunt u een gezin in scheiding ondersteunen? Kunt u nog met beide ouders om blijven gaan? Wat kunt u betekenen voor kinderen of ouders?
Verschillende rollen van het netwerk rondom ouders
Psycholoog Steven Pont: “Tijdens een scheiding kijk je als ouder door een rietje. Ik gun elke ouder een vriend die hem of haar helpt om breder te kijken dan dat rietje.”
Tijdens de verschillende fases van een scheiding die ouders doorlopen - van gezamenlijk ouder zijn in één huis, naar allebei ouder zijn in ieders eigen huis - kan het netwerk een belangrijke rol hebben:
- Klankbord: u bent een luisterend oor en helpt om gedachten en vragen die mensen hebben op een rij te zetten, zonder oordeel.
- Faciliteren: u kunt ondersteunen bij het opvangen van de kinderen of het bijspringen bij financiële nood.
- Raadgever: u geeft ouders of kinderen tips hoe om te gaan met de moeilijkheden waar ze mee worstelen.
Soms is het fijn als het netwerk de kinderen extra uitnodigt of meeneemt zodat ouders wat afleiding hebben en ontlast worden.
Supporter of hooligan
Soms raken ouders tijdens een scheiding in een langdurig conflict met elkaar. Als netwerk kunt u een belangrijke rol hebben om ouders te helpen iets anders te doen. Weet dat strijd een draaikolk is, waar ouders voordat ze het weten in meegezogen worden. Als netwerk kunt u een essentiële rol hebben om de strijd af te laten nemen, of in ieder geval niet verder toe te laten nemen.
Wees een supporter en geen hooligan.
Een supporter:
- biedt een luisterend oor;
- is zich ervan bewust dat soms een knik of ‘mm’ gezien kan worden als dat u het eens bent met de inhoud van wat de andere ouder zegt;
- praat niet negatief over de andere ouder;
- luistert als de ouder wel negatief spreekt over de andere ouder en probeert nuance aan te brengen en te vertellen hoe het mogelijk voor de andere ouder is (breder kijken dan het spreekwoordelijke rietje);
- neemt de ouder apart als hij/zij negatief praat over de andere ouder in het bijzijn van kinderen en legt uit dat dit niet goed is voor de kinderen ("kleine potjes hebben grote oren");
- biedt aan dat u graag een luisterend oor bent voor de ouder op een moment dat de kinderen er niet zijn;
- neemt de zorg voor de kinderen even over als een ouder zo geprikkeld of geïrriteerd is dat hij/zij niet beschikbaar is voor de kinderen.
Een hooligan:
- voegt eigen negatieve ervaringen toe als een ouder negatief praat over de andere ouder;
- praat negatief over de andere ouder in bijzijn van kinderen en/of stopt een ouder niet die dit wel doet;
- stimuleert de ouder om de kinderen geen contact meer te laten hebben met de andere ouder.
Leerkrachten
Ook als leerkracht kunt u een belangrijke rol hebben voor kinderen die te maken hebben met scheiding. Kinderen brengen veel tijd op school door en hebben vaak met u als leerkracht een vertrouwensband. Het is prettig als u als leerkracht extra aandacht en steun kunt bieden. Heb begrip voor ingewikkelde situaties die horen bij een scheiding (boeken in het ene huis, zelf in het andere huis etc.)
Hoe biedt CJG+ ondersteuning bij een scheiding?
Als een kind vanaf 16 jaar behoefte heeft aan extra ondersteuning dan kan hij/zij een telefonische afspraak laten maken met een jeugd- en gezinswerker die gespecialiseerd is in scheidingssituaties. De jeugd- en gezinswerker heeft dan een half uur om met hem/haar mee te denken en naar hem/haar te luisteren. Op basis van dit gesprek kan de medewerker van het CJG+ bekijken of verdere ondersteuning vanuit het CJG+ nodig is. Een kind van boven de 16 jaar mag zelfstandig een ondersteuningsvraag stellen.
Het CJG+ verzorgt meerdere keren per jaar een aantal bijeenkomsten waar kinderen of jongeren praten met andere kinderen waarvan ouders gescheiden zijn of gaan scheiden. Daar krijgen ze ook tips om zelf beter met de scheidingssituatie om te gaan.
Ouders of familieleden / vrienden / leerkrachten die te maken hebben met een scheiding van kinderen in hun omgeving, kunnen contact opnemen met het telefonisch spreekuur Kind & Scheiding om een afspraak in te laten plannen. In dit consult van een half uur zal een jeugd- en gezinswerker, gespecialiseerd in scheidingssituaties, met hen meedenken in een oplossingsrichting en met u onderzoeken of hulp vanuit het CJG+ of voorliggende zorg nodig is. Op basis van het telefonisch scheidingsspreekuur:
- kan er een verwijzing volgen naar de online training van CJG+ de Kempen.
- kunnen ouders het advies krijgen om zich aan te melden bij CJG+ de Kempen zodat een jeugd en gezinswerker hen verder kan ondersteunen.
De jeugd- en gezinswerkers bieden ouders ondersteuning op het gebied van:
- verbeteren van communicatie;
- het vormgeven van ouderschap na echtscheiding;
- het verminderen van strijd en het richten op de eigen opvoedsituatie en versterken van de ouderidentiteit;
- het netwerk betrekken bij het vormgeven van respectvol ouderschap.